Wat de schrijver écht bedoelt

Roos van Rijswijk  - 15 april 2021

Voor onze nieuwe rubriek Raad van Advies vragen we schrijvers die net een boek uit hebben om een tip die voortkomt uit dat boek. Dat kan een ander kunstwerk zijn dat inspiratie gaf tijdens het schrijven, maar bijvoorbeeld ook een levensles van het hoofdpersonage. Op die manier bieden we je een tip in een tip! Want naast de genoemde tips word je ook geattendeerd op het nieuwe boek van de schrijver in kwestie. Dit advies komt van Roos van Rijswijk, die het advies schreef bij haar verhalenbundel De Dwaler. Ook benieuwd naar de andere bijdragers aan Raad van Advies? Klik vooral even door.

 

Raad van Advies | Wat de schrijver écht bedoelt

Als je een boek hebt geschreven willen mensen ineens een heleboel van je weten. Of het autobiografisch is, en zo nee, in welke mate. Hoe lang je er precies, op de minuut af, over gedaan hebt. Of je er een beetje aan verdient en hoe weinig dan. Of je al op tv bent geweest en waarom dan niet. De allerliefste wens van menig lezer is dat je vertelt wat je nu precies met dat boek wilde zeggen. Het is in dit geval niet de bedoeling dat je antwoordt dat het fijn is als iedereen zijn eigen betekenis uit het boek haalt; nee, wat wil je de lezer meegeven? Kunst kan toch niet zo nutteloos zijn dat er geen waardevolle levensles uitgehaald kan worden?

Geen zorgen. Ieder kunstwerk, ieder verhaal, bevat een kraakheldere les die zorgt voor meer levensgeluk, of toch tenminste meer levensjaren, meer seks, het eventuele redden van je eigen vege lijf en in het uiterste geval meer geld. Waarmee direct aangetoond wordt, overigens, dat korte verhalenbundels veel waardevoller zijn dan romans. Een roman bevat één zo’n les. Een verhalenbundel, bijvoorbeeld De dwaler, geschreven door Roos van Rijswijk, kan wel eenentwintig lessen bevatten! Aangezien ik Roos van Rijswijk ben en bovendien de beroerdste niet, zal ik hieronder – om u de moeite van het lezen van een heel boek te besparen – per verhaal de les uiteenzetten.

 

1 (bij: Sluit je ogen)
Als ze landen, gedraag je als huisdier; wees aanhalig, bedel met grote ogen om wat ze je ook maar te eten geven en doe af en toe op het juiste moment iets ontwapenend onhandigs. Het is je grootste kans.

2 (bij: De dag dat Alfred besloot te gaan liggen)
Om nergens meer last van te hebben moet je gewoon niet meer opstaan.

3 (bij: Schoon)
Er zit inderdaad iets in het kraanwater. Drink het om gelukkig te worden.

4 (bij: Het beest van Ravensberg)
Verander je wachtwoorden. Maar serieus. Doe het nu.

5 (bij: Seven Year Itch)
Doe je smartphone weg. Werp hem bij voorkeur in zee.

6 (bij: Oefeningen in onvoltooidheid)
Om de liefde te vinden: kijk een vriend zestig minuten lang zwijgend in de ogen en denk aan het einde van de wereld.

7 (bij: De vlag, de reiziger)
Doe nooit wat je leerkracht zegt.

8 (bij: Je moet je fiets binnenzetten)
Word nooit geboren.

9 (bij: Een zee)
Vraag een ander wat het mooiste is dat ze zich kan bedenken.

10 (bij: Van boven)
Knuffel een hond zodra je de kans krijgt.

11 (bij: Onschuld)
Hef je vuist. Span een spandoek. Hou van je vrienden. Trek ten strijde. Wees het gewemel.

12 (bij: De jongens)
Klim alleen in een boom als je gered kunt worden.

13 (bij: De dwaler)
Vertrouw alles wat veren heeft.

14 (bij: Munten)
Naai een stuiver onder je huid om de veerman te betalen.

15 (bij: Aan de rand)
Het minste wat je kunt doen is terug proosten.

16 (bij: De rot bloot)
Geef niemand de wereld, en neem hem nooit aan.

17 (bij: Woestijn)
Kus de gore grond van iedere stad die je betreedt, en zeg een lief gebed op voor alle vermiste poezen.

18 (bij: De zusters)
Onderschat nooit een oude vrouw.

19 (bij: Het nachtveer)
Sterf niet aan verdriet.

20 (bij: Zorgvlied)
Stel de doden geen moeilijke vragen.

21 (bij: 15 september 2020)
Bevrijd je innerlijke Matt Damon.

Uitgebreidere instructies omtrent leven en geluk vind je in De dwaler, een boek dat tegen alles helpt.

 

De verhalen in De dwaler zijn sprankelend, prikkelend, poëtisch en altijd ongewoon. Ze laten een wereld zien die op de onze lijkt, maar het net niet is. Zo besluit een man midden in een chique woonwijk op straat te blijven liggen, en vraagt een vrouw uit medelijden een wildvreemde mee naar zee. Een buitenaardse verkenner onderzoekt of de mens meer is dan bladgroen en een schoolklas wordt voor een spelletje levend stratego wel heel erg verdeeld door hun docent. Empathie komt uit de kraan, in een hijskraan ben je het verst verwijderd van de doden, en alleen in De dwaler kun je vissen in de gangen van een ziekenhuis.

De dwaler verscheen op 16 februari 2020 bij Querido en is zowel daar als (online) bij je lokale boekhandel verkrijgbaar.

Klik door voor meer Raad van Advies.

Roos van Rijswijk schrijft romans en korte verhalen, is presentator, interviewer en moderator. Ze debuteerde in 2016 met de roman Onheilig, waarvoor ze de Anton Wachtersprijs ontving. Van Rijswijk recenseert vertaalde fictie voor NRC en geeft les aan de Schrijversvakschool in het schrijven van korte verhalen. (Foto door Irwan Droog.)