De Staat van het Verhaal

Artistieke parafrase van een anoniem gedeeld verhaal

Tijdens het Wintertuinfestival op 18 april 2022 gaan Staat van het Verhaal-programmamakers Hannah Chris Lomans en Smita James in gesprek met Raoul de Jong. In aanloop naar het festival vroegen we twee kunstenaars in gesprek te gaan met iemand die een verhaal bij zich draagt, maar dat enkel anoniem wilde delen. Niet iedereen houdt namelijk van in de spotlight staan of kan zich de aandacht veroorloven. In deze tweede aflevering Naomi Grant en het verhaal dat zij optekende. Met inleiding en nagesprek door programmamakers Smita James en Hannah Chris Lomans. Lees en luister ook naar het gedicht van Merlijn Huntjens en de bijbehorende podcast.

Of lees het transcript.

Opgeven is geen optie | Naomi Grant

Wat zou je doen als je op een dag thuis komt
en je vader zegt dat je niet meer mag lachen?
Dat je plezier verboden is
Wat als je niet weet wat je kunt verwachten
je iedere dag in angst leeft
omdat je vader is veranderd in een stalker?

Het begin van mijn tienerjaren was ik stil
ik luisterde, observeerde lange tijd met een gesnoerde mond
maar de wrok in mijn keel
begon pijn te doen, hevig te steken
Er zat een energie vast
een geluid dat ik altijd al in mij had
het wilde uit mij breken
Ik kon niet anders dan er gehoor aan geven
Plezier zou vanaf dat moment een vaste plek krijgen in mijn leven
Ik leerde anderen dansen, een vrijheid die door mijn lichaam stroomde
ik speelde de dj op schoolfeesten, liet de verzoekjes binnen komen
ontving ze met de grootste lach die mijn gezicht kon toveren
Ik was mezelf aan het worden
het meisje dat ik altijd al had moeten zijn
Vrolijk, vrijmoedig, vrij

Met een leergierige geest is kennis vergaren mijn genot
Ik vind het leuk, het ging mij altijd makkelijk af
Jarenlang ben ik student geweest
ik deed een studie hier, nog een studie daar
ging van bedrijfskunde naar communicatie
tussendoor allerlei baantjes
ik had genoeg energie
bij alle functies populair en geliefd
een manusje van alles
voedde mijn brein bij de vleet
tot de dag arriveerde waarop leren ineens onmogelijk leek

De autodeur vloog open
ik was al veel te dichtbij
voor remmen was het te laat
ik knalde tegen de autodeur, op volle snelheid
Pijn, kan ik mij herinneren
De felle pijn
Kneuzingen over mijn hele lichaam
Een hersenschudding, zeiden ze
Licht kon ik niet verdragen
ieder geluid was te veel
daar lag ik dan in mijn bed
mijn wereld op stil
Pijn, felle pijn
de hele tijd

Maar mijn werk was belangrijk
mijn sociale leven nog meer
dus al gauw stond ik op
probeerde iedere dag weer
mee te komen zoals ik altijd al had gedaan
het lukte niet
ik was mijn oude ik kwijt
Pijn, de felle pijn

Het herstel was niet gemakkelijk
ging ook niet zo voorspoedig als was voorspeld
ik had na een aantal weken mijn werk weer volledig moeten kunnen oppakken
maar ik werd door mijn eigen lichaam gekweld
ik haperde, stamelde, struikel nog steeds weleens over mijn woorden
ik begreep niet wat er aan de hand was
om mij heen begonnen mensen zich aan mij te storen
van eens zo populair en geliefd
iedere afdeling wilde mij hebben
naar binnen komen zonder ‘goedemorgen’
zonder ‘fijne avond’ weer vertrekken
geen gesprekken meer in de wandelgangen
samen lunchen was ook voorbij
ik werd dom gevonden
niet meer bruikbaar
al past dat niet bij mij
ik kon niet meer volledig meedraaien in de maatschappij
dan ben je af, moet je aan de kant
mag je niet meer mee spelen
ik werd behandeld als een stuk vuil
zo naast de prullenbak gesmeten

Verdwenen
mijn oude ik was verdwenen
ik was vermoeid, had zoveel pijn, in een depressie beland
vocht tegen momenten waarop ik niet meer wilde leven
wat voor zin heeft dit nog? heb ik gedacht
Ik kan geen uitdagingen meer aan
dat was mijn manier om met plezier te leren
Vergeetachtig, liet mijn bril steeds vallen
ik kon niet meer leren
cursussen op het werk kon ik niet aan
ik kon niet meer leren
de woorden kon ik in mijn hoofd niet meer vinden
ik kon niet meer leren
leren was ik
ik kon niet meer leren
eenzaamheid hing als dichte mist om mij heen
Vriendschappen veranderden
mijn harde kern was aan diggelen
juist in die tijd had ik hun liefde nodig
hun stemmen die mij zouden beloven
dat het allemaal goed zou komen
oh, als zij eens wisten

Pijn, de felle pijn
Een mild hersenletsel
dat was de uiteindelijke diagnose
als mijn advocaat er niet mee was gekomen
had ik het nu wellicht nog steeds niet geweten
Rouw en acceptatie liepen hand in hand het ziekenhuis uit
De oude ik komt nooit meer terug
maar de ik van nu kan weer vooruit
Mijn leven is niet voorbij
ik had ook dood kunnen zijn
maar hier sta ik, nog steeds op mijn twee benen
ik heb warme mensen om mij heen verzameld
die mij wel de nodige liefde geven
ik leer zes keer langzamer
haalde voor de laatste cursus wel een acht
ik ben zelfs enthousiast
dat er een volgende cursus op mij wacht
Soms mis ik het wel
dat ik mijn hersens niet net als vroeger kan gebruiken
dan betreur ik het
dat ik naar al die studiejaren kan fluiten
Allemaal voor niks geweest
ik kan er niks meer mee
maar ik ben ondertussen wel tevree
met hoe de situatie nu is

Opgeven is geen optie
ik word iedere dag een beetje beter
als ik alles in behapbare stapjes doe
is niets te hoog gegrepen
Met mijn positieve denken
kan ik positiviteit naar mij toetrekken
ik maak me niet meer druk
om wat mensen over mij zeggen

Ik bewandel mijn pad met een brede lach
wie weet wat voor moois er in het verschiet ligt
Het leven is alleen maar leuk, toch?
Ik hoop dat iedereen zijn lichtje vindt

Een plaats voor onvergetelijke verhalen. Verhalen die we niet kunnen missen, omdat we als mens – maar ook als maatschappij – niet compleet zijn als we ze niet kennen. Iedereen kan een verhaal insturen. Zo bouwen we samen aan een verzameling verhalen die van iedereen is.

Naar aanleiding van de festivalmaand van het Wintertuinfestival werd de vijfde aflevering van De Staat van het Verhaal opgenomen in de Bibliotheek Utrecht. Hierbij vertelden Wardeh Ali, Tjerry Conradi en Grey Ravelli hun persoonlijke verhalen. Schrijver Murat Isik schoof bij Hannah Chris Lomans en Smita James aan voor een interview. Luister de vijfde aflevering nu terug!

—

Op tweede paasdag 18 april sluit het Wintertuinfestival in Nijmegen de Boekenweek af in poptempel Doornroosje. Het festival met het thema fictie als gids start op 18 april om 15 uur en is rond middernacht afgelopen. Kijk voor het programma en tickets op wintertuinfestival.nl.
Op 6 april openen we op Notulen van het Onzichtbare het nieuwe seizoen met een speciale reeks festivalnotulen. Duik in het overzicht van de verdiepende publicaties die in de festivalmaand november verschenen en de gloednieuwe festivalnotulen van onder meer Laurens van de Linde, Jordi Lammers, Jelko Arts, Sinan Çankaya, Merlijn Huntjens en Ellis Tolsma.