Pidgin Zwolle #3 | Volgeschreven schoolborden en wilde taalideeën

Nick Felix  - 30 mei 2022

Lees hoe het eraan toeging in de eerste Pidgin workshop op een middelbare school

Pidgin X is een taalproject van kunstenaar Ahilan Ratnamohan en productiehuis Explore the North. Door in gesprek te gaan met mensen die Nederlands niet als moedertaal hebben, wordt een nieuwe taal gemaakt. Pidgin X is een afspiegeling van alle talen die in een stad leven. Na twee succesvolle edities in Leeuwarden en Groningen is Zwolle aan de beurt.
In deze column schrijft projectmedewerker Nick Felix over de workshops die zij organiseerden met Pidgin. Volgende week volgt de laatste een column van de hand van Laura van Eck. Vier weken lang hielden zij je op de hoogte van de ontwikkelingen binnen Pidgin Zwolle. Klik door naar de rest van de Pidgincolumns.

 

Volgeschreven schoolborden en wilde taalideeën

Pidgin Zwolle draait op volle toeren. Er vond een vruchtbare tweede bijeenkomst plaats, waar nog meer enthousiaste deelnemers aanschoven om de nieuwe taal verder vorm te geven naar hun wensen en ideeën. Ook werden afgelopen week de eerste workshops gegeven door deelnemers. Een gedurfde onderneming om voor een groep te gaan staan als je pas net meedoet met een uitdagend project als Pidgin Zwolle.
Zij die meedenken met de taal geven de workshops, omdat zij als geen ander kunnen vertellen over hun ervaringen (en vooral moeilijkheden) met de Nederlandse taal. In de workshops gaan we in gesprek met mensen die het Nederlands momenteel aan het leren zijn, om zo samen op een heel andere manier naar de taal te kijken. Ook nemen we een deel van hun ideeën en oplossingen mee in het Pidgin Zwolle.
Dawit en ik gaven vorige week onze eerste workshop aan een klas leerlingen van school Van der Capellen in Holtenbroek, Zwolle. In de rest van de school was het stil, omdat de laatstejaars zich over hun examens aan het buigen waren. In het lokaal van de workshop was het een stuk minder stil. De leerlingen hadden in voorbereiding op de workshop al een boel niet-Nederlandse woorden verzameld die zij in het dagelijks leven gebruiken.
Om iedereen op een andere manier naar hun eigen taal te laten kijken, begonnen we met het gebruiken van die woorden in een gesprek. Woorden uit straattaal en talen die thuis worden gesproken, werden met luid enthousiasme door de klas geroepen. Ik stond klaar met een stift om alles op te schrijven. Het bord bleek te klein voor de hoeveelheid toffe ideeën en taalbevindingen die de bevlogen klas over me uitstortte.
Dawit, deelnemer aan Pidgin Zwolle uit Eritrea, leidde voor het eerst een workshop. Hij wisselde woorden en klachten over de Nederlandse grammaticale ‘gedoetjes’ uit met de klas. Ze hingen binnen de kortste keren aan zijn lippen, toen hij vertelde hoe anders zijn taal is dan het Nederlands. Hoe ze bijvoorbeeld zeven letters uit het alfabet gebruiken, die staan voor de zeven dagen van de week.
Het werd de klas duidelijk dat als je vanuit die ervaring naar het Nederlands komt, er een heleboel ongelooflijk lastig is. Dus gingen zij aan de slag met discussiëren (lees: argumenten roepen naar elkaar en wij die voor de klas haastig meeschreven) hoe het anders kan:

  • maak van ideeën maar gewoon idee-en
  • woorden die we te lastig vinden om te schrijven, zoals psychisch of dyslexie, gaan we gewoon fonetisch spellen: psiegies of disleksie
  • geen dubbele medeklinkers meer

Toen werd opgeworpen dat de laatste regel voor problemen kan zorgen met het verschil tussen ‘kaken’ en ‘kakken’, om er maar eentje te noemen, kwam de klas erachter dat het zo makkelijk nog niet is om een taal helemaal aan te passen. Daar komen we in één workshop niet uit, maar in alle bijeenkomsten, gesprekken en puzzelsessies krijgen we dat met Pidgin Zwolle wel voor elkaar.
Het is fantastisch om het enthousiasme te horen en te zien van leerlingen tijdens het spelen met de taal. En door de persoonlijke ervaringen van Dawit met het Nederlands, begrepen ze ook waarom we dit nu eigenlijk doen.
In de komende weken gaan we nog een heleboel mensen vragen hoe zij naar de taal kijken en gaan we hen, naarmate het steeds meer vorm krijgt, kennis laten maken met het Pidgin Zwolle. Onze nieuwe taal.

Nieuwsgierig geworden? Binnenkort zal Pidgin Zwolle op twee festivals in Zwolle te zien zijn. Cultuureducatiefestival Woest van 30 mei t/m 3 juni 2022 en festival Het Tussenland van 3 t/m 5 juni 2022. Op festival Woest zullen deelnemers van Pidgin Zwolle op scholen workshops geven over de nieuwe taal. Op festival Het Tussenland geeft initiator en kunstenaar Ahilan Ratnamohan samen met deelnemers een presentatie. Festival Het Tussenland is gratis toegankelijk. 

Nick Felix schrijft proza en scenario’s in een beeldende, luchtige stijl. Hij studeerde journalistiek alvorens te starten met Creative Writing aan ArtEZ. In 2016 studeerde hij af met een webserie over een jongen die Nederland doorreist. Nick is woonachtig in Zwolle. (Foto door Isabelle Renate la Poutré.)