VOYAGER

VOYAGER is het eerste uit een reeks van vijf audiowerken. Samen vormen deze werken de audiobundel APORIA waarin Ischa den Blanken woord, geluid en beeld probeert te geven aan het besef dat (1) niets één ding is en (2) één ding zo goed als niets is.
APORIA is een multidisciplinair en transmediaal project waarin, naast vijf luisterwerken, kunstenaars uit uiteenlopende disciplines zich tot de audiowerken verhouden. In hun eigen taal bieden ze aanvullende, botsende, contextualiserende of illustratieve perspectieven op de thema’s.
Met taal, muziek en sounddesign worden filosofische thema’s op persoonlijke wijze onderzocht. Welke rol spelen oneindigheid, natuur, potentie, breekbaarheid, tijd, sterfelijkheid, bewustzijn, welke rol speelt ons denken, verlangen, twijfelen en niet weten in ons in-de-wereld zijn? Hoe verhouden we ons tot een wereld waarin geen eenduidige antwoorden lijken te zijn? 

In 1990 maakt ruimtesonde Voyager 1 op recordafstand van de aarde de foto die later bekend zal komen te staan als ‘The Pale Blue Dot’. Op die foto is de aarde te vinden als een minuscuul bleek stipje in een verder overweldigend zwart. Ischa den Blanken kruipt in de huid van dat onbeduidende stukje zwevend metaal op een missie zonder duidelijk eind. In zekere zin is Voyager 1 de concrete uitdrukking van de menselijke paradox: oog in oog met het onmetelijke beseffen we onze onbenulligheid en toch ontkomen we niet aan de ervaring dat we het onmiskenbare middelpunt van dit alles vormen.

Met VOYAGER onderzoekt Ischa zijn verhouding tot het Grootse. Hij probeert woorden en beelden te geven aan het gevoel van nietigheid, de stuurloosheid waarmee we door zowel het heelal als het leven zweven. VOYAGER verkent de paradoxale verbinding die we kunnen voelen tot het onmetelijke en de troost die we kunnen putten uit metafysische onzekerheid. Ischa wordt hierin ondersteunt door violist en componist Pablo Kleinsmann, die met viool en synths een muzikale vorm geeft aan het geluidloze vacuüm dat ons omringt. De animatie van Mans Weghorst activeert onze fantasie met droomachtige beelden van alternatieve universums en mogelijke werelden.

Ischa den Blanken: ‘We leven in een wereld vol tegenstellingen, paradoxen en dubbelzinnigheden. De mens zelf is bovendien een complex, gelaagd, veranderlijk en vaak ronduit hypocriet wezen. Ik geloof dan ook dat we – naast de wens om dingen te determineren, doorgronden en begrijpen door ze enigszins eenduidig te maken – een diepgewortelde behoefte hebben aan dingen die niet zomaar zijn wat ze zijn.
In de filosofie gebruikt men de term ‘aporia’ om aan te geven dat een gedachte-experiment of redenering niet in een eenduidig antwoord oplost. Het is een term die fundamentele twijfel toestaat; die erkent dat we zaken in de wereld en in onszelf tegenkomen die niet moeilijk zijn omdat we er verkeerd naar kijken maar omdat er problematiek in de zaken zelf zit.
APORIA is een bundel van vijf gedichten waarin ik me probeer te verhouden tot dat soort zaken. Ik zoek naar woorden, beelden en vormen die recht doen aan die dubbelzinnigheid en gelaagdheid der dingen, in plaats van ze plat te slaan tot een behapbaar idee.’

Benieuwd geworden naar VOYAGER of naar de andere werken van APORIA? Je kunt alle audiowerken beluisteren op Spotify (tip: met koptelefoon!) Of surf naar APORIA. Daar kun je naast de audio ook de aanvullende vorm van elk werk terugvinden, zoals de animatiefilm van VOYAGER, de dansfilm van KIKKERVIS of de graphic novel van MATADOR.