De wereld heeft ons failliet verklaard

Fragmenten uit de theatershow van Radicale Gezelligheid

In De wereld heeft ons failliet verklaard bevragen Lisanne van Aert en Lotte Lola Vermeer samen met hun moeders, die op late leeftijd plots werkloos werden, de wereld van werk. Ze proberen een toekomst te formuleren die gefundeerd is op de waarden waarmee ze zijn opgevoed: onvoorwaardelijkheid, loyaliteit en zorgzaamheid. Alle vier verlangen ze naar een radicale verandering in het arbeidsklimaat. De dochters broeden ook op wraak…
Onderstaande theatertekst is een combinatie van fragmenten uit de voorstelling.

Foto William van der Voort

De wereld heeft ons failliet verklaard

Vier vrouwen in dezelfde kartonkleurige overal: Lisanne en Lotte en hun moeders, Jeannette en Mieke.
Achter hen een berg van kartonnen dozen met daarin het volledige arbeidsverleden van de moeders: ijshoorntjes, floppy’s, herenbroeken, oude agenda’s, panty’s, koffiemokken, appelflappen, multomappen, keycords, shagbuilen en een kerstpakket.

Lisanne en Lotte halen stuk voor stuk de dozen leeg en blijven hun moeders aan het werk zetten.
Ze geven hen taakjes zoals snelhechters aan elkaar nieten en rotzooi opruimen.

Boven hen hangt een kil systeemplafond.

*

Lotte en Lisanne spreken pal tegen het publiek, terwijl hun moeders op kartonnen dozen achter hen zitten.

LOTTE
Mieke zegt:
Laten we een prikbord in de keuken ophangen om plussen en minnen bij te houden
Die plussen en minnen zijn dan voor het nemen van kinderen
Mieke schrijft alleen maar minnen
Het kost veel tijd
Het kost carrière
Geen ruimte meer voor jezelf

Lotte wendt zich tot haar moeder.

LOTTE
Mam, zou je het me aanraden?

MIEKE
Wat?

LOTTE
Kinderen

MIEKE
In de huidige wereld zeker niet

Lotte weet niet wat ze met deze informatie moet en richt zich weer tot het publiek.

LOTTE
Mieke schrijft:
Het is onomkeerbaar
Toch beslissen Ton en Mieke dat ze graag kinderen willen

LISANNE
Jeannette heeft altijd kinderen gewild
Ze droomt van een tweeling, dat lijkt haar makkelijk
Eén keer baren, één keer luiers, één keer puberen
Maar het lijkt haar vooral heel erg gezellig, zo’n Olijke Tweeling

LOTTE
Mieke is drieëndertig als ze moeder wordt
De Onrust ebt weg
Haar oudste zoon Freek komt op de wereld en niet veel later wordt Rob geboren
Mensen zeggen tegen Mieke:

Lisanne richt zich tot Mieke.

LISANNE
“Zo hee da’s ook wa, twaalf jaar lang geprobeerd en nu binnen één jaar meteen twee!”

LOTTE
Mieke gaat na de geboorte van Rob weer aan het werk
Het ritme van kinderen is anders
Ze worden niet wakker op het moment dat je thuis komt
Daar is de Onrust weer
Mieke heeft het gevoel dat ze teveel van het opgroeien mist
Ton werkt als specialist reproductie en fokkerij bij het Ministerie van Landbouw – consulentschap voor de varkens en pluimveehouderij en hij verdient daar voldoende
Mieke beslist om te stoppen met werken
Voor Mieke is dit het begin van de mooiste tijd van haar leven
Mieke is 38 als ze opnieuw zwanger wordt
Dat is niet gepland, ik ben “een cadeautje”

LISANNE
Jeannette is drieëndertig als ze moeder wordt, ze zet mij op de wereld
Het hele bestuur en al haar collega’s komen op kraamvisite
De bank in die tijd als één grote familie
Mama gaat vier uur per week minder werken, dus vier dagen
Papa plant zichzelf voortaan iedere maandagmiddag vrij
Mama heeft er nooit over nagedacht om te stoppen met werken
Ze vindt het belangrijk dat je allebei je bijdrage levert
Daarbij komt: papa werkt als zelfstandige, mama’s inkomen zorgt voor stabiliteit

LOTTE
Ons mam runt het moederkantoor terwijl ons pap lange dagen maakt in het Provinciehuis
Ons pap heeft nooit overwogen minder te werken, de baan die hij heeft is een voltijdse
Hij zegt dat het geen optie was om misschien een dag minder te werken, hooguit misschien bij administratief personeel
En daarbij, anno 2021 is de hypotheekrente een paar procent
Begin jaren negentig was da pak ‘m beet 13 procent
Da scheelt een slok op een borrel, er moest brood op de plank komen

LISANNE
Mama brengt mij op de eerste dag na haar zwangerschapsverlof naar Tante Annie en Ome Tien
Tante Annie en Ome Tien zijn net met pensioen en hebben zelf geen kinderen, ze hebben een overschot aan liefde om te geven
Ik ben tien weken, draag een veel te groot skipak en zit stevig vastgesnoerd in een maxicosi
Mama belt iedere lunchpauze om te vragen hoe het gaat
Een jaar later wordt mijn broertje Coen geboren
Papa en mama verlangen terug naar hun geboortedorp, zodat er meer familie in de buurt is
Familie die voor ons kan zorgen
Er zijn ook oma’s waarvoor gezorgd moet worden

*

LOTTE
Ons mam doet gigantisch veel vrijwilligerswerk

LISANNE
Mama legt ons op bed

LOTTE
Ons mam doet de was

LISANNE
Mama strijkt

LOTTE
Ons mam lapt de ramen

LISANNE
Mama zet het oud papier buiten

LOTTE
Ons mam trekt het onkruid uit de voegen

LISANNE
Mama leest de reclamefolders

LOTTE
Ons mam vult de voorraad aan

LISANNE
Mama houdt de agenda’s bij

LOTTE
Ons mam smeert de boterhammen

LISANNE
Mama betaalt de rekeningen

LOTTE
Ons mam wast de voetbaltenues

LISANNE
Mama stoft de luxaflex af

LOTTE
Ons mam brengt ons naar school

LISANNE
Mama brengt mij naar tennis

LOTTE
Ons mam schrijft teksten voor op feestjes

LISANNE
Mama ontdooit de vriezer

LOTTE
Ons mam belt over de cv-ketel

LISANNE
Mama strijkt zo’n lapje op de gaten in broeken

LOTTE
Ons mam kamt mijn haar

LISANNE
Mama doet ons in bad

LOTTE
Ons mam vlecht mijn haar niet

LISANNE
Mama ook niet
Dat vindt ze gedoe

LOTTE
Ons mam helpt haar moeder met poetsen

LISANNE
Mama gaat met mij een tutu kopen

LOTTE
Ons mam is bij alles van school betrokken

LISANNE
Mama begeleidt mijn communiegroepje

LOTTE
Ons mam melkt een houten koe bij de vossenjacht

LISANNE
Mama is leesmoeder

LOTTE
Ons mam is voorzitter van de oudervereniging

LISANNE
Mama is luizenmoeder

LOTTE
Ons mam krijgt van de gemeente een officiële aanstelling als verkeersbrigadier

LISANNE
Mama zorgt voor de bloemen als Tante Annie en Ome Tien van vakantie terugkomen

LOTTE
Ons mam is docent op de vakbondschool die haar vader mee heeft opgericht

LISANNE
Mama gaat met haar moeder naar de dokter

LOTTE
Ons mam organiseert een uitje voor de oudervereniging naar Extravaganza XXL met Lolo Ferrari in de Brabanthallen

LISANNE
Mama mist geen zwemles

LOTTE
Ons mam is voorzitter van de medezeggenschapsraad op school

LISANNE
Mama zet een zetpil

LOTTE
Ons mam heeft nog es tijd om ergens op de koffie te gaan

LISANNE
Mama bestelt een spreekbeurtpakket bij Ecomare

LOTTE
Ons mam leest van iedereen hun CV’s en sollicitatiebrieven na

LISANNE
Mama checkt de scriptie van mijn nicht op spelfouten

LOTTE
Ons mam kookt het eten daarna gaat ze nog naar een vergadering

LISANNE
Mama strijkt de was van haar schoonmoeder

LOTTE
Ons mam discussieert met de MR

LISANNE
Mama helpt Tante Annie en Ome Tien met online bankieren

LOTTE
Ons mam brengt appelflappen naar de mensen die oud papier inzamelen op school

LISANNE
Mama doet de administratie van papa

LOTTE
Ons mam zit in het bestuur van de korfbalclub

LISANNE
Mama sorteert de sokken terwijl wij Idols kijken

LOTTE
Ons mam gaat mee naar mijn ziekenhuisafspraken

LISANNE
Mama koopt namens mij een cadeau voor de juf

LOTTE
Ons mam verstuurt de verjaardagskaarten

LISANNE
Mama schrijft alle brieven die papa naar zijn patiënten stuurt

LOTTE
Ons mam geeft vrijwilligerswerk bij de PvdA aan ons pap door

LISANNE
Mama heeft een keer per maand bardienst in de hockeykantine

LOTTE
Ons mam kijkt naar mijn dansje van jazzballet

LISANNE
Mama komt op bezoek in de hut die ik gebouwd heb

LOTTE
Ons mam is een belangrijke factor bij de fusie van de basisschool

LISANNE
Mama abonneert ons op de Kidsweek

LOTTE
Ons mam doet een rap-act bij de fusieviering

LISANNE
Mama helpt mij met teksten leren voor toneel

LOTTE
Ons mam neemt mij mee naar een musical van Joop van den Ende

LISANNE
Mama verschoont het bed waar ik vannacht in geplast heb

LOTTE
Ons mam meldt me ziek op school om samen rustig te winkelen in Den Bosch

LISANNE
Mama brengt mij naar de jeugdnatuurwacht

LOTTE
Ons mam snijdt de sinaasappels voor de hockey

LISANNE
Mama leidt mijn klas rond in de bank en laat een goudstaaf zien

—

De wereld heeft ons failliet verklaard is een theaterstuk van Radicale Gezelligheid, onder artistiek leiding van Lisanne van Aert en Lotte Lola Vermeer, en zakelijk leiding van Floor Cremers. De wereld heeft ons failliet verklaard zal op 2 en 3 september nog te zien zijn in theater Blauwe Kei, Theater aan de Noordkade in Veghel. Tickets zijn hier verkrijgbaar.