Compostgeweten

Marieke Lucas Rijneveld  - 19 april 2021

Vier dichters doken in de kartonnen wereld van Eva Jospin en zetten hun woorden op papier

De dromerige sprookjesachtige wereld van de nieuwe tentoonstelling in Het Noordbrabants Museum van Eva Jospin, Paper Tales, prikkelt je fantasie. Met simpel karton creëert zij indrukwekkende monumentale installaties. Als je door haar wereld vol bomen, struiken en fantasierijke bouwsels loopt, schieten woorden vaak tekort.

Daarom organiseerde Het Noordbrabants Museum in samenwerking met literair productiehuis De Nieuwe Oost | Wintertuin een schrijfwedstrijd: Woordkunstenaars gezocht. Speciaal voor deze wedstrijd hebben we schrijftalenten gevraagd zich te verdiepen in de wereld van Eva Jospin en hun woorden op papier te zetten. Klik door voor het winnende gedicht van Charlotte de Beus.

International Booker Prize-winnaar Marieke Lucas Rijneveld schreef het onderstaande gedicht bij de gehele expositie. De komende weken lees je de gedichten van Yentl van Stokkum bij Nymphées, Koen Frijns bij Forêt Palatine en Merlijn Huntjens bij Cénotaphe, en kun je de bijbehorende afleveringen luisteren van de Paper Tales-podcast die Jozien Wijkhuijs in opdracht van het museum en Wintertuin maakte bij de expositie.

 

 

Compostgeweten | Marieke Lucas Rijneveld

Tussen de bomen gezeten, bladeren we door dit
kartonnen leven. Onze handen bouwen alles wat we zien,
door de blikken van de berken hebben we weinig te vrezen,
pas in de kreukelzone van het schemeruur vinden we het

kwetsbare, vinden we alles wat op snelwegtempo aan ons
voorbijgaat, wat in een kringloop terechtkomt zonder afscheid
te nemen en hoe we denken dat we alles willen behouden
wat we zo koesteren, waardoor we kunnen ademhalen,

een stam omarmen en niet zo domweg alles voor lief nemen.
Van papier maken we rotsen, stenen en planten, we maken
het paradijs na en vergeten de slang, vergeten het kwaad,
hier is alles geruststellend en zacht, hier is iedereen welkom.

Afbreekbaar zijn we, de mens begint en eindigt, een bloem
bloeit en sterft, daartussen schaarse momenten van zekerheid.
De luchtkastelen die we maken verdwijnen zodra we er niet meer
in geloven, er is alleen sprake van bladoverlast als de grond

onder je glibberig wordt, als er niets meer is om je aan vast te
houden, als sprookjes niet slecht aflopen, als de takken
niet je vrienden maar je vijanden – zo zullen wij nooit worden,
we boetseren het onsterfelijke, we boetseren ons broos en

gelukkig. In het atelier van de namiddag staan we in dienst van
de natuur, zij overwoekert enkel als je geen weet hebt van je
embaarheid, dat het liefdevol en niet ruig, dat je haar grenzen
geeft, maar meer nog de ruimte en ontluikkans. Vergeet niet

af en toe stil te staan, door de bomen het bos te zien, of een
bos te worden, laat je onmetelijk verwonderen, laat af en toe je
geweten composteren en alles wat zo onmogelijk lijkt kan
bemest worden en groeien, tot in het oeverloze.

 

 

De tentoonstelling Paper Tales van Eva Jospin is tot en met 19 september 2021 te zien in Het Noordbrabants Museum. Voorafgaand aan je museumbezoek kun je de digitale aftrap terugkijken op de Facebookpagina van het museum of hieronder de gratis digitale tour van de tentoonstelling bewonderen.

 

Marieke Lucas Rijneveld geldt als een van de grootste talenten van de Nederlandse letteren. In 2015 debuteerde ze met de meermaals herdrukte dichtbundel Kalfsvlies, die werd bekroond met de C. Buddingh’ Prijs voor het beste poëziedebuut. In de Volkskrant werd ze vervolgens uitgeroepen tot literair talent van het jaar. Haar indrukwekkende voordracht was veelvuldig te horen op literaire podia als Crossing Border, De Jonge Schrijversavond en de Nacht van de Poëzie, en haar gedichten en verhalen verschenen in een groot aantal literaire tijdschriften. Haar debuutroman De avond is ongemak verscheen in 2018, werd bekroond met de ANV Debutantenprijs en stond op de longlist van de Libris Literatuur Prijs 2019. De Engelse vertaling (The Discomfort of Evening) werd bekroond met de prestigieuze International Booker Prize 2020. Haar tweede dichtbundel Fantoommerrie (2019) werd bekroond met de Ida Gerhard Poëzieprijs 2020 en genomineerd voor de Herman de Coninckprijs voor poëzie 2020. In november 2021 verscheen haar nieuwe en wederom bejubelde roman Mijn lieve gunsteling.