Woordkunstenaars

Schrijftalenten verdiepten zich in de wereld van Eva Jospin en zetten hun woorden op papier

De dromerige sprookjesachtige wereld van de nieuwe tentoonstelling in Het Noordbrabants Museum van Eva Jospin, Paper Tales, prikkelt je fantasie. Met simpel karton creëert zij indrukwekkende monumentale installaties. Als je door haar wereld vol bomen, struiken en fantasierijke bouwsels loopt, schieten woorden vaak tekort.

Daarom organiseerde Het Noordbrabants Museum in samenwerking met literair productiehuis De Nieuwe Oost | Wintertuin een schrijfwedstrijd: Woordkunstenaars gezocht. Speciaal voor deze wedstrijd hebben we schrijftalenten gevraagd zich te verdiepen in de wereld van Eva Jospin en hun woorden op papier te zetten. Hier lees je de top drie, waaronder het winnende gedicht dat sinds vrijdag 28 juni op de muur bij de expositie prijkt. Bekijk ook de video van Omroep Brabant met de onthulling in het museum en een voordracht van Charlotte de Beus of lees het bijbehorende artikel.

Pavor nocturnus | Charlotte de Beus

Er is licht om tegenaan in slaap te vallen en er zijn vossen
met zachte donkere vachten die zich laten aaien. Er is niets
om bang voor te zijn

buiten mijn lichaam. [Wanneer een persoon last heeft van slaap-
angst, dan zal het in de slaap schreeuwen, zwaaien met de armen
en intense angst hebben.

Waarschijnlijk is een deel van de hersenen in slaaptoestand en
een ander deel juist in waaktoestand.] Er zijn stronken. Ik drink
uit de nerven. De hars

kleeft in de richels van mijn gehemelte. Ik ben vergeten hoe ik
moet slikken. [Het geheugen blijft inactief.] Ik ben vergeten
dat ik kan slikken.

[Het deel van de hersenen waar geluiden en woorden worden
gemaakt is wakker.] Er is geen taal. Niemand kent de woorden
die uit mij komen, klanken

steken helder af tegen het blauw van de takken. [Het schreeuwen
is oorverdovend.] Het is te horen in de boomtoppen dat er op mij
wordt gewacht.

Verstrooid speelgoed | August Tholen

Acht was ik, toen de natuur nog mijn pleegmoeder
was, het Woord mijn vader. En toen al voelde ik hun
gezamenlijk voornemen om de warme haard van
mijn jeugd af te breken, mijn speelgoed te verstrooien,
mijn wintertruien in een plastic zak aan de straat te
zetten. En daarna mij, naakt, dickensiaans.

Negen was ik, toen ik voor het eerst mijn ouders in het
bos achterliet (vooraf had ik zorgvuldig hun zakken
gecontroleerd op broodkruim en kiezelstenen), tien toen
ik enig erfgenaam en onbezoldigd opzichter werd van een
landgoed vol vijvernimfen en aardmannetjes, een kalm
blauw meer tjokvol zeepaardjes, een verlaten torenruïne,
een zonnebloemveld waar een jongenskoor in woonde,
een landhuis in de kleuren van een Cornish vleespastei,
een vlakte vol akkers waar de sneeuw nooit smolt maar
bleef liggen tot ik er genoeg van had, met zo’n Oost-
Europees houten sneeuwdorp gebouwd rond een ui-
vormige synagoge vol vrome chassidiem met dampende
jassen en baarden.

Het zou nog eonen duren voor de tijd richting kreeg,
begon te stromen, de vorm aannam van een kleine
beek, een flinke stroom, een rivier die op weg naar de
kust wreed haar oevers rechtte.

About this Tree | Cecile Hendriks

Should anyone ask you for my whereabouts;
I will not leave this tree.
At night I watch the stars rewrite
The title of my book.
As constellations shift and so do mine
(I think the plural does apply
to all of us) in time
– should anyone ask you for my whereabouts –
I believe you can reply:
She has become this tree.

That day I embarked, bold, brown,
            bound to the earth,
upon planting my toes,
wriggling them in,
the sky ramified.

Through choreographies of leaves
sunlight synchronised.

Lignified,
my heart then rooted for the birds
to nestle in my arms, genuine, generous,
gentle gestures of welcome
and farewell.

I stem from a world in which
and in time, most stories will be placed
in the perfect past.
As a tree I have no sense
of a better space to be.
So I hold my ground and won’t depart,
but for the cycles of the Earth
– one could say –
I too play my part
            in leaving.

—
Lees ook de gedichten die Marieke Lucas Rijneveld, Yentl van Stokkum, Koen Frijns en Merlijn Huntjens bij werk van Eva Jospin schreven en beluister de podcast die Jozien Wijkhuis in opdracht van De Nieuwe Oost | Wintertuin en het museum met hen maakte.
De tentoonstelling Paper Tales van Eva Jospin is tot en met 19 september 2021 te bezoeken bij Het Noordbrabants Museum. Bekijk nu alvast de digitale aftrap terug op de Facebookpagina van het museum of hieronder de gratis digitale tour van de tentoonstelling.