Tweede Kamerverkiezingen 2021
De komende drie dagen worden we overspoeld met liveblogs rondom de verkiezingen. Nieuwssites brengen non-stop verslag uit over nieuwe ontwikkelingen, speculaties en peilingen. Notulen van het Onzichtbare vroeg schrijver en muzikant Nicole Kaandorp en striptekenaar Jelko Arts om de liveblog te onderzoeken als literair genre. De komende drie dagen maken deze twee kunstenaars een vrolijke tijdlijn over de actualiteit: een absurdistisch feuilleton voor de huidige tijd, met iedere update als nieuw hoofdstuk.
18 maart 21:31 – Stemgerechtigde leeftijd
Door: Jelko Arts
17 maart 21:20 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXIX
Door: Nicole Kaandorp
Dit is mijn allerlaatste liveblogpost. Ik typ hem op de bank met een biertje. Het is een Corona. Zijn die goedkoper geworden de laatste tijd
Hoe dan ook: bedankt lieve mensen voor het lezen, en proost op de verkiezingen!
PS Waarom schuimt dit bier nou weer over het flesje heen op mijn bank? Daar doen ze ook nooit wat aan in Den Haag.
17 maart 21:03 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXVIII
Door: Nicole Kaandorp
Mijn lief leest vanuit de badkamer de exitpolls aan me voor. Ik weet niet wat ik vind. Er zijn veel mensen buiten mijn bubbel, het is makkelijk om te vergeten dat ze bestaan, maar nu staan ze in cijfers uitgeschreven. Ik hoop dat iedereen lief is tegen elkaar – het is makkelijk om ruzie te krijgen rond de verkiezingen. Zelfs in mijn linkse whatsappgroep was er wat onenigheid over op wie precies er het best gestemd kon worden. Toen ik jonger was dacht ik vaak dat ik eigenlijk geen mening had, dat iedereen met een goed punt me wel kon overhalen. Misschien was dat ook wel zo. Ik ben best conflictvermijdend. Inmiddels heb ik wel een mening, al zit het conflictvermijdende daar nog steeds in – ik wil vooral erg graag dat iedereen tevreden en gelukkig is, en dat ze aardig zijn tegen alles wat en iedereen wie ze tegenkomen.
Ik word sentimenteel van de democratie.
17 maart 20:35 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXVII
Door: Nicole Kaandorp
Hoi! Hier is je laatste update van je verslaggever op stemlocatie. Ik zag in de lobby van het hostel waar ik stemde een lege pingpongtafel en was blij dat pingpongballetjes niet lek raken na een tijdje ongebruikt te zijn. Het stemformulier was te groot voor het tafeltje, het potlood mocht ik inderdaad houden – het was langer dan ik had verwacht, een full size rood potlood, in plaats van een IKEA-maatje. (Is dat zonde?)
17 maart 15:50 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXVI
Door: Nicole Kaandorp
Het is koud. Ik sta op om mezelf warm te houden en kan door de openstaande deuren achter de rij, achter de vrouw met haar warmtelamp, een tosti-ijzer op de bar zien staan. Nu ga ik naar huis om een tosti te maken. Morgen ga ik zelf stemmen, ik hoop dat er dan ook regen en een kraanwagen is.
17 maart 15:46 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXV
Door: Nicole Kaandorp
Ik vraag me af of de mensen hun stempas aan de bar moeten inleveren, en hoevaak er al de grap is gemaakt: ‘Doe er ook maar een biertje bij!’
Ik denk dat ik die grap zou maken.
Misschien zijn de gordijnen daarom dicht, dat ze voor iedereen die zoiets zegt stiekem toch een biertje inschenken.
17 maart 15:42 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXIV
Door: Nicole Kaandorp
Eén van de kraanwagens is bij nader inzien een graafmachine. In tegenstelling tot gisteren zijn deze machines wel actief iets aan het kranen of graven, dat stelt me toch wel gerust. Een jaar of zes terug schreef ik een matig gedicht over graafmachines. Eigenlijk, uiteindelijk, ging het over de liefde. Als je goed je best doet, kun je van heel veel dingen zeggen dat ze eigenlijk uiteindelijk over de liefde gaan, behalve partijprogramma’s, die gaan over rechtvaardigheid.
17 maart 15:38 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXIII
Door: Nicole Kaandorp
Er lopen twee jongens met petjes langs me. Ze drinken koffie uit een meeneembeker. De één zegt: ‘Dus ik ging uitzoeken op wie ik moest stemmen, ik dacht: even een beetje resetten.’
17 maart 15:35 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXII
Door: Nicole Kaandorp
Omdat de dichte gordijnen me nieuwsgierig hebben gemaakt, zoek ik het café op op Google Maps. Ene Olga heeft een foto van het interieur geüpload. Zwarte tegels, lichte houten tafels. Boven de bar hangt een ingelijste vrouw die lachend een slokje neemt: ‘Coffee is always a good idea.’ De foto komt uit 2017 en ik vraag me af of alles er nog hetzelfde uitziet, of ze hun interieur voor het stemmen een beetje hebben veranderd, misschien een verkiezingsposter hebben opgehangen: ‘Democratie is always a good idea.’
17 maart 15:23 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XXI
Door: Nicole Kaandorp
Vlak achter de deur heeft iemand een warmtelamp aangeklikt. Ik zie hem gloeien, net een andere tint oranje dan het veiligheidshesje van de persoon die ernaast zit. Het is drukker hier dan gisteren bij de kerk. Ik wil weer turfen hoeveel mensen er naar binnen en naar buiten gaan, maar de uitgang zit om de hoek en niet iedereen loopt terug mijn kant op. Jammer. Ik hoopte dat er hier meer mensen naar buiten kwamen dan naar binnen, zodat ik kon schrijven: ‘Misschien werden de mensen die in de kerk zijn verdwenen hierheen getransporteerd.’
17 maart 15:19 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XX
Door: Nicole Kaandorp
De man met het mooie pak haalt zijn fiets uit de stalling. ‘Hey!’ roept iemand naar hem, ‘is het gelukt?’
‘Ja hoor,’ roept hij terug, en hij klopt op zijn borstvakje, waar een rood potloodje uitsteekt. Ik had inderdaad van mijn lief gehoord dat je die dit jaar mee naar huis mag nemen. Ze zei: ‘Zullen we onze potloodjes inlijsten? Dat is echt wel bijzonder.’
‘Het is niet bijzonder als iedereen ze mee naar huis mag, toch?’
‘Jawel. Het gebeurt toch alleen nu? Kunnen we aan onze kinderen laten zien later, dat is toch leuk?’
Ik wilde zeggen: ‘Niet als iedereens ouders zo’n potloodje hebben,’ maar ik hield het voor mezelf. Nu kijk ik naar deze man in zijn mooie pak, dat rood zo trots uit zijn borstzak, en denk ik dat ze toch gelijk had, dat iets bijzonder kan zijn, ook al geldt het voor iedereen.
In ieder geval hoef ik me nu niet meer af te vragen wie die stempotloodjes slijpt tussendoor.
17 maart 15:17 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XIX
Door: Nicole Kaandorp
Grand Café “Genieten” doet me denken aan een bistro op een dorpsplein. Het café deelt een gebouw met het stadsdeelkantoor, dezelfde glazen ruiten, dezelfde kleur rood in het logo. Ze hebben hun gordijnen neergehaald, zware witte rolluiken zijn het. Waarom? De stemhokjes hebben zelf toch al gordijnen?
17 maart 15:12 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XIX
Door: Nicole Kaandorp
Het regent een stuk harder dan eergister, de rij wachtenden houdt hun paraplu’s omhoog, ookal staan ze onder een afdakje. Ik klap mijn schriftje dicht, anders wordt het papier te nat, en ga op mijn telefoon verder. Nu zie ik eruit als gewoon iemand die op een bankje zit te wachten, in plaats van iemand die op een bankje iets schrijft.
17 maart 15:08 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XVIII
Door: Nicole Kaandorp
Een man met een prachtig ruitjespak staat in de rij. Ik vraag me af of hij zich speciaal voor het stemmen zo heeft gekleed. Halverwege de coronacrisis vond ik het zelf ook leuk om “echte” kleren aan te doen voor bepaalde gelegenheden, maar na zo’n jaar ben ik er toch wel achter gekomen welke van mijn kledingstukken echt lekker zitten, en welke net niet.
17 maart 15:06 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XVII
Door: Nicole Kaandorp
Welkom bij een nieuwe aflevering van Uw verslaggever op (stem)locatie. Vandaag viel de keus op Grand Café “Genieten” te Amsterdam. Ik heb zin in een café. Ik heb ook zin in genieten. Wanneer ik van de fiets stap en een bankje voor de deur uitkies, vallen me echter meteen twee overeenkomsten met gisteren op: ook hier staan kraanwagens met hun motoren aan, en ook nu begint het te regenen.
17 maart 13:20 – Dingen waar ze niets aan doen in Den Haag
Door: Nicole Kaandorp & Jelko Arts
Voilà! De fantastische clip van Kopje onder feat. Jelko van ‘Niets te klagen’. Ga dat snel zien!
17 maart 10:55 – Niets te klagen
Door: Nicole Kaandorp & Jelko Arts
Vandaag verschijnt hier het nieuwe nummer van Kopje Onder ft. Jelko ‘Niets te klagen’. Ze schreven dit speciaal voor dit liveblog!
16 maart 20:24 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Christen Unie
Door: Nicole Kaandorp
Naar een drugsvrije
samenleving, een einde
aan mensenhandel
16 maart 20:16 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van PvdD
Door: Nicole Kaandorp
Duurzame landbouw
Een leefbare Aarde voor
al haar bewoners
16 maart 19:58 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van PVV
Door: Nicole Kaandorp
Uw democratie
Uw klimaatsrealisme
Uw dieren, uw geld
16 maart 19:30 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van D66
Door: Nicole Kaandorp
Een rijke schooldag
We investeren weer in
wetenschap, leren
16 maart 19:07 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van SGP
Door: Nicole Kaandorp
Buitenlandbeleid:
lidstaten weer aan het roer!
Vertrouwen op God
16 maart 18:59 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van PvdA
Door: Nicole Kaandorp
Werk, werk, werk. Liefde-
volle zorg moet beschikbaar
en betaalbaar zijn
16 maart 18:43 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Volt
Door: Nicole Kaandorp
Oplossingen van
de 21ste eeuw
Gelijke kansen
16 maart 18:18 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Denk
Door: Nicole Kaandorp
DENK voor de toekomst
Samen zijn wij Nederland
Coronacrisis
16 maart 17:35 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Forum voor Democratie
Door: Nicole Kaandorp
NEXIT, vrijhandel
Aanpakken immigratie
Australisch model
16 maart 16:17 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van 50PLUS
Door: Nicole Kaandorp
Ouderenbelang
Overige standpunten:
(Social) Media
16 maart 15:56 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Groen Links
Door: Nicole Kaandorp
WE BOUWEN AAN ÉÉN
SAMENLEVING we vechten
tegen racisme
16 maart 15:54 – Een haiku uit de inhoudsopgave van het verkiezingsprogramma van Bij1
Door: Nicole Kaandorp
Meer democratie
en betere bescherming
van mensenrechten
16 maart 12:29 – Gebrek aan fatsoen
Door: Jelko Arts
15 maart 23:44 – Het kwartje van Kok
Door: Jelko Arts
Gisteren waren de lijsttrekkers van verschillende politieke partijen te gast bij het Jeugdjournaal. In verschillende krantenkoppen werd vanochtend lacherig gedaan over Mark Rutte die tijdens een quizje valsspeelde. Verder werden er wat spandoeken omhoog gehouden en kinderen vroegen de ministerpresident welk dier hij zou willen zijn. Ik kijk wat fragmenten terug, maar ik heb verrassend weinig mening over wat er gebeurd. Eén van de lijsttrekkers vertelt de kinderen over haatberichten op social media en dat pesters eigenlijk trieste figuren zijn die niets beters te doen hebben. Ik zag even iets van oprecht contact en wederzijds begrip. Tegelijkertijd probeerde ik me te herinneren of ik zelf als kind de toenmalige ministerpresident wel eens op het Jeugdjournaal had gezien. Toen ik nog de doelgroep van het Jeugdjournaal was werd het land bestuurd door Wim Kok. Ik vind op YouTube een fragment uit Sesamstraat, waarin hij Pino, Tommie en Ieniemienie een verhaaltje voorleest. In de comments schrijft iemand: ‘Welk verhaaltje? Over dat kwartje dat nooit terugkwam?’.
15 maart 18:58 – Artikel J3
Door: Jelko Arts
Ik heb dus gegoogled naar stemcontainers en of ik er zelf zomaar eentje zou kunnen kopen. Mijn oog blijft hangen aan de productomschrijving van een van die stembussen, die volgens de fabrikant ‘voldoet aan de gestelde eisen’. Ik vraag mij af wat die eisen zouden zijn. Ik kom terecht bij het Kiesbesluit, dat is in te zien op de website van de overheid. In artikel J3 van dit besluit staat omschreven waar een stembus aan moet voldoen. Er zijn maar drie eisen: een stembus heeft een deksel met een slot, dit deksel heeft een sleuf en die sleuf moet dusdanig kunnen worden afgesloten dat deze alleen te openen is als het deksel open is. Dat klinkt tegelijkertijd heel ingewikkeld als doodeenvoudig. Het hele Kiesbesluit heeft trouwens iets droogkloterigs. Artikel J5.2 is mijn lievelingsartikel: ‘In elk stemhokje bevindt zich een lessenaar met rood schrijfmateriaal’.
15 maart 14:44 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XVI
Door: Nicole Kaandorp
Wanneer ik wegfiets zie ik het meisje met de pijl aan de zijkant van de kerk op een trappetje pauze houden. Ze belt, rookt, en drinkt een blikje energy. Eigenlijk kan ik haar niet meer ‘het meisje met de pijl’ noemen, want ze heeft haar pijl binnengelaten. Om eerlijk te zijn duurde het ook even voor ik haar herkende. Ik zwaai naar haar, maar ze weet natuurlijk niet wie ik ben.
15 maart 14:26 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XV
Door: Nicole Kaandorp
Er gebeurt nu even helemaal niets.
15 maart 14:20 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XIV
Door: Nicole Kaandorp
Door de ramen in de voorkant van het stemlokaal kan ik de ramen in de achterkant van de het stemlokaal zien, en daardoorheen de grijze lucht. Over transparantie gesproken.
15 maart 14:16 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XIII
Door: Nicole Kaandorp
Het is gestopt met regenen. De mannen van de kraanwagen drinken nu “een bakkie” uit een thermosfles zo groot als een reddingsboei.
15 maart 14:15 – Democratische kost
Door: Jelko Arts
Kan iedereen eigenlijk zomaar een stembus kunnen kopen? Ik besluit eens te googelen. Binnen drie muisklikken vind ik een bedrijf dat normaal gesproken afvaloplossingen verkoopt. Hun productcatalogus bestaat onder meer uit rolcontainers: de kliko’s die in mijn achtertuin staan, voor groen, plastic en restafval. In verkiezingstijd worden diezelfde containers voorzien van een speciale deksel en zo ‘ontstaat een veilige stemcontainer die voldoet aan de gestelde eisen’. Ik zie dat zo’n negenennegentig euro vijftig kost en ik vraag me af of dat veel is. Je kunt een container ‘voorzien van een opdruk of sticker van uw gemeente’. Dat is geen geld, voor zo’n origineel verjaardagscadeau. Ik stuur een foto naar mijn vriendin met het voorstel om voortaan democratisch te bepalen wat we die avond gaan eten.
15 maart 14:13 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XII
Door: Nicole Kaandorp
Een duif probeerde de stemlocatie te betreden, maar kwam niet door de automatische deuren. Dat lijkt me toch weer één stem minder voor de PvdD.
15 maart 14:02 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie XI
Door: Nicole Kaandorp
Het is hier redelijk rustig. In de afgelopen zes minuten zijn er (ik heb ze geturfd) zeven mensen naar binnen gelopen, en vier naar buiten. Dat betekent dat er in een uur zeventig mensen stemmen, en in de tijd dat deze locatie open is zo’n 945 mensen stemmen. Het betekent ook dat er statistisch gezien 405 mensen naar binnen gaan die vervolgens nooit meer terugkomen. Waar verdwijnen ze heen? Worden ze in hun stemhokje in de gordijnen opgevouwen, gekidnapt en op zolder verborgen?
Ik tik tegen het bankje waar ik op zit en schrijf in de kantlijn: cijfers zijn gevaarlijk zonder context.
15 maart 13:53 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie X
Door: Nicole Kaandorp
Mijn zicht op de kerk is nu geblokkeerd door een kraanwagen. De motor draait nog, en de twee mannen die erin zaten staan tegen het portier geleund te roken. De regen maakt vlekken op mijn notitieblok, dus ik denk ook op het vloeipapier van hun sigaretten. Ik vraag me af waarop ze aan het wachten zijn.
15 maart 13:50 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie IX
Door: Nicole Kaandorp
Er waait een foldertje van de FvD over het kerkplein. Er waait ook een wegwerpmondkapje. Ze komen elkaar tegen en doen een cirkeldansje in de wind. Ik probeer hier een metafoor in te zien, maar ik word er vooral een beetje verdrietig van.
15 maart 13:46 -Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie VIII
Door: Nicole Kaandorp
De dames met hun identieke rollators komen weer uit de kerk tevoorschijn. Ze praten niet tegen elkaar, lopen heel serieus de hobbelstenen van het pleintje over. Eén van hen heeft een muts op met een wietblad. Ik vraag me af of ze hetzelfde hebben gestemd. Iemand in een whatsappgroep waar ik in zit zei gisteren dat je steeds rechtser gaat stemmen naarmate je ouder wordt, maar ik heb het gevoel dat dat voor deze vrouwen niet geldt.
15 maart 13:35 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie VII
Door: Nicole Kaandorp
De meeste stemmers zien er niet perse uit als ouderen of kwetsbaren. Gelukkig is dat ook niet altijd iets wat je van buiten kunt zien. Ik wil stemmen op een partij die al het kwetsbare onzichtbaar maakt.
Of nee – wacht, ik neem het onmiddellijk terug. Al het kwetsbare onzichtbaar klinkt bij nader inzien ontzettend dystopisch. Ik hou van kwetsbare dingen! In plaats daarvan wil ik graag stemmen op een partij die het niet erg vindt soms te zeggen: ‘Dit was een heel slecht idee, we nemen het onmiddellijk terug.’
15 maart 13:27 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie VI
Door: Nicole Kaandorp
Een vrouw laat twee meisjes van een jaar of tien buiten bij haar bakfiets op haar wachten. De meisjes doen dat spelletje waarbij je figuren maakt met een touw tussen je vingers en hebben het over grotemensendingen.
‘Maar je hebt toch ook,’ zegt de één, ‘dat je, zeg maar, grotemensenfietsen hebben toch altijd handremmen?’
‘Ja, maar dat is wel eerlijk, want grote mensen hebben grotere handen.’
15 maart 13:15 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie V
Door: Nicole Kaandorp
Het voelt vreemd om hier buiten te blijven zitten terwijl al deze mensen stemmen. Even twijfelde ik of ik niet terug naar huis moest om mijn stempas te halen, maar ik was van plan te stemmen in het hostel bij mij in de buurt, en dat had ik uitgekozen omdat ik het zo mis om op vakantie te gaan. Het is fijn om een plek waar je normaal niet komt vanbinnen te zien. Ik wou dat ik op meer dan één plek mocht stemmen. Voor al die binnenkanten, dan, niet om fraude te plegen.
15 maart 13:07 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie IV
Door: Nicole Kaandorp
Ik probeer aan de stemmers te zien of ze vaker in deze kerk komen, maar iedereen straalt dezelfde rustige daadkrachtigheid uit die ik associeer met je ergens thuisvoelen. Misschien is dat een bijwerking van het stemmen. Ze hebben hun research gedaan en een keuze gemaakt, dat geeft vast zelfvertrouwen. Er loopt een stel met identieke rollators langs mijn bankje, ook hun schuifstappen hebben iets strijdlustigs.
15 maart 13:05 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie III
Door: Nicole Kaandorp
Het is begonnen met regenen en het meisje met de pijl is naar binnen.
15 maart 13:01 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie II
Door: Nicole Kaandorp
De stemlocaties op loopafstand van mijn huis gaan pas de 17e open, dus ben ik op de fiets gestapt en zit ik nu op een bankje voor de Oosterkerk te Amsterdam. Er staat een vrolijk meisje met een gele broek en een grote gele pijl voor de deur. Ze roept “Hoi, welkom!” naar iedereen die de trap voor de kerk oploopt en wijst met haar pijl naar de deur.
15 maart 13:00 – Nicole, uw verslaggever op (stem)locatie
Door: Nicole Kaandorp
Ook vandaag en morgen is het mogelijk om te stemmen, vooral voor ouderen en kwetsbaren die niet de drukte in willen. Hoe gaat het er vandaag aan toe op de stemlocaties? Uw verslaggever (hierna genoemd: ik) zoekt het voor u uit.
15 maart 09:00 – Leve de democratie!
Door: Jelko Arts
15 maart 07:30 – De stembussen gaan open
De stembussen gaan open, de peilingen zijn niet meer aan te slepen en wij zijn begonnen! De komende drie dagen maken Jelko Arts en Nicole Kaandorp een vrolijke tijdlijn over de actualiteit: een absurdistisch feuilleton voor de huidige tijd, met iedere update als nieuw hoofdstuk.
